ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های کینوا با نشانگرهای مولکولی SCoT
کد مقاله : 1058-MPBC2024 (R1)
نویسندگان
عباس شعاعی1، محمدحسین فتوکیان *2، امیرمحمد ناجی1
1گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
2گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
چکیده مقاله
کینوا Chenopodium quinoa Willd. گیاهی یک‌ساله و دولپه‌ای از خانواده Amaranthaceae و زیرخانواده Chenopodiaceae، با تحمل‌پذیری بالا در تنش‌های غیرزنده مانند شوری و خشکی، دارای سیستم ریشه‌ای قدرتمند و راندمان بالای مصرف آب که در مناطق گسترده و شرایط نه چندان مساعد محیطی همچون خاک‌های ضعیف امکان رشد و نمو دارد. کینوا به خاویار گیاهی شهرت دارد و با وجود عناصر مغذی همچون انواع ویتامین‌ها، پروتئین‌ها، تمام آمینواسیدهای ضروری و خواص درمانی، گیاه دارویی نیز به شمار می‌رود. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی 50 ژنوتیپ کینوا با پنج نشانگر مولکولی SCoT (مبتنی بر نواحی کدون آغاز) مطالعه و ارزیابی شده‌اند. پنج آغازگر در کل 60 نوار چندشکل تشکیل دادند که %100 در سطح ژنوتیپ‌ها چندشکل بوده، و از 9 نوار در آغازگر SC-1 تا 16 نوار برای SC-7 متغیرند. میانگین PIC برابر 24/0 و آغازگر SC-7 با 27/0 بیشترین و SC-1 با 17/0 کمترین میزان محاسبه شد که مبین کارآمدی آن‌ها در ایجاد نوارهای چندشکل است. تعداد آلل‌های مؤثر در بین پنج آغازگر از 35/1 تا 58/1 متغیر، و بیشترین تعداد در آغازگر SC-7 با میانگین 58/1، و کمترین 35/1 در آغازگر SC-1 شناسایی شدند. آغازگر SC-7 دارای بیشترین شاخص تنوع نی 3468/0 و شاخص شانون 522/0 با فراوانی آلل مناسب، و بالاترین تنوع ژنتیکی 3469/0 است که موجب ارزیابی بهتر تنوع ژنتیکی در بین ژنوتیپ‌ها در قیاس با سایر نشانگرها شده است. نتایج کلی پژوهش مبین کارآمدی مناسب این نشانگرها در ارزیابی تنوع ژنوتیپ‌های موجود است که قابلیت استفاده برای ارزیابی ژنتیکی سایر ژنوتیپ‌های کینوا دارا می‌باشند.
کلیدواژه ها
کینوا، ارزیابی تنوع ژنتیکی، نشانگر مولکولی، آغازگر SCoT
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر