| مطالعه تنوع ژنتیکی در برخی از ژنوتیپ‌های گیاه کینوا (Chenopodium quinoa Willd) با نشانگر مولکولی ISSR |
| کد مقاله : 1067-MPBC2024 (R1) |
| نویسندگان |
|
عباس شعاعی، محمدحسین فتوکیان *، امیرمحمد ناجی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران |
| چکیده مقاله |
| کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) گیاه ویژه از شبه‌غلات با پتانسیل زراعی بالا و ارزش خوراکی-درمانی است که در کانون توجه دانشمندان قرار دارد. کینوا گیاهی یک‌ساله، دولپه، بسیار مقاوم در تنش‌های محیطی مثل شوری و خشکی، با سیستم ریشه‌ای قدرتمند و راندمان بالای مصرف آب است که در مناطق مختلف و شرایط نامساعد امکان رشد و نمو دارد. کینوا به خاویار گیاهی مشهور است و با خواص درمانی، گیاه دارویی نیز محسوب می‌گردد. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی 50 ژنوتیپ کینوا با پنج نشانگر مولکولی ISSR (نواحی بین توالی تکرارشونده ساده) ارزیابی شدند. از پنج آغازگر 78 جایگاه ژنی تکثیر شد که 77 نوار چندشکل با میانگین 6/15 نوار تولیدی، متوسط تعداد چندشکل 4/15 و میانگین 57/98 درصد چندشکل در بین ژنوتیپ‌ها بودند. میانگین PIC 24/0 بود که در آغازگر I-868 با 29/0 (بیشترین) و آغازگر I-840 با 19/0 (کمترین) است. تعداد آلل مؤثر آغازگرها از 37/1 تا 62/1 متغیر، بیشترین آلل مؤثر (62/1)، بالاترین شاخص تنوع نی (36/0)، شاخص شانون (54/0) و تنوع ژنتیکی (36/0) مربوط به نشانگر ISSR-868 بود که نتایج مبین توانمندی این نشانگر با فراوانی آلل مناسب و بیشترین تنوع ژنتیکی برای ارزیابی تنوع بین ژنوتیپ‌ها است. متوسط آلل‌های مؤثر نیز 47/1 برآورد شد که اثرگذاری مناسب آلل‌ها در تشکیل چندشکلی بالا و برآورد تنوع ژنتیکی را نشان می‌دهد. نتایج کلی پژوهش مبین کارآمدی نشانگرها در ارزیابی تنوع ژنوتیپ‌های موجود است که قابل استفاده برای ارزیابی ژنتیکی سایر ژنوتیپ‌های کینوا می‌باشند. |
| کلیدواژه ها |
| کینوا، شاخص شانون، نشانگر مولکولی ISSR |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر |