اثرات اشعه گاما بر برخی صفات فیتوشیمیایی در نسل دوم (M2) در خرفه
کد مقاله : 1079-MPBC2024 (R1)
نویسندگان
پگاه فرهادی1، محمدحسین فتوکیان *2، مریم پژمان فر1، زهرا دانایی پور3
1گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی
2گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
3دانش آموخته دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین
چکیده مقاله
خرفه (Portulaca oleracea L.) حاوی ترکیبات موثر فراوان با کاربرد دارویی است که میزان این ترکیبات به ژنوتیپ و محیط رشد آن بستگی زیادی دارد. یکی از راه های افزایش عملکرد این ترکیبات، استفاده از روش اصلاحی جهش مصنوعی مانند اشعه گاما است. به این منظور پس از تعیین دز مناسب و بررسی اثرات پرتو گاما، دزهای ۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰، و ۵۰۰ گری (GY) روی بذور خرفه اعمال شدند. در نسل M2 صفاتی مانند میزان کلروفیل کل، مقدار کارتنوئید، میزان آنتوسیانین، ترکیبات فلاونوئیدی، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز و وزن روغن بذر اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین دزهای اشعه گاما برای همه صفات مورد مطالعه معنی‌دار بودند. حداکثر وزن روغن، میزان کلروفیل و کاتالاز در دز ۴۰۰ گری مشاهده شد. دزهای اشعه گاما از نظر مقدار پر اکسیداز، در ۳ گروه قرار گرفتند. حداکثر پراکسیداز که در دز ۲۰۰ گری به دست آمد، با دزهای ۳۰۰ و ۴۰۰ گری تفاوت معنی‌دار نداشت. وزن روغن با آنتوسیانین و فلاونویید همبستگی معنی‌دار نشان داد و در پراکسیداز به استثنای کاتالاز با بقیه صفات فیتوشیمیایی همبستگی معنی‌داری مشاهده نشد. این نتایج می‌تواند برای اجرای برنامه‌های اصلاحی در جهت افزایش تنوع و میزان ترکیبات موثر در خرفه مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها
تنوع ژنتیکی، موتاسیون، روغن دانه، ترکیبات فلاونوئیدی، گیاهان دارویی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر