معرفی رقم کاندید زیره سبز متحمل به خشکی با پتانسیل عملکرد بالا جهت کشت در مناطق معتدل و خشک کشور
کد مقاله : 1134-MPBC2024
نویسندگان
قاسم محمدی نژاد *1، فاطمه ابراهیمی2، مهدیه رجایی3، مهدیه سالارپور3، مریم درانی نژاد4، سپیده قطب زاده3
1دانشگاه شهید باهنر
2هیات علمی پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
3پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی
4دانشگاه باهنر
چکیده مقاله
کاشت گیاهان دارویی از دیر باز جایگاه ویژه‌ای در نظام‌های زراعی ایران داشته است. زیره سبز یکی از گیاهان مهم صادراتی ایران است. از آنجائی که ارقام پر‌پتانسیل زیره سبز نقش اساسی در افزایش عملکرد محصول دارند و باعث توسعه اقتصاد کشاورزی کشور می‌شوند، ضروری است ارقام اصلاح شده در اختیار کشاورزان قرار گیرد تا اطمینان لازم از نظر کمیت و کیفیت محصول وجود داشته باشد.
در پژوهش حاضر طی یازده سال با بهره گیری از روش‌های اصلاحی گیاهان دگرگشن، روش‌های تجزیه و تحلیل چند متغیره، روش‌های زراعی و مولکولی مختلف برنامه اصلاح زیره سبز مدیریت شده است. در این برنامه اصلاحی ضمن آگاهی یافتن از میزان تنوع فنوتیپی و ژنتیکی ژرم پلاسم ایرانی موجود، صفات موثر بر عملکرد دانه شناسایی شده تا ضمن بهره‌گیری از آن‌ها در انتخاب غیر مستقیم در مزرعه، بازدهی بهتری در این برنامه اصلاحی ایجاد شود.
برنامه اصلاح زیره سبز با جمع آوری 49 اکوتیپ زیره سبز از استان‌های مختلف کشور در سال 1387 شروع شده است. در ابتدای این برنامه اصلاحی اکوتیپ‌ها در چند سال و چند منطقه مختلف برای عملکرد و سازگاری ارزیابی شدند. سپس بر اساس آزمون نتاج خانواده‌های ناتنی، زمینه برای شناسایی و گزینش والدین برای مطالعات به‌نژادی انجام شد. در پایان با استفاده از دوره‌های متوالی بر اساس آزمون نتاج خانواده‌های ناتنی و دیگر ارزیابی‌های پایداری در چند سال و چند مکان رقم کاندید زیره سبز که عملکردی بسیار بیشتر از ارقام بومی و ارقام اصلاح شده وارداتی دارد، معرفی شد
کلیدواژه ها
اصلاح نباتات، زیره سبز، تحمل به خشکی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی